20 Ιουλ 2008

Παιδικη επιθετικότητα

Παναγιώτη Ταραμπίκου *
Εκπαιδευτικού

Ένα τα πιο σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα το σχολείο είναι η παιδική επιθετικότητα.
Γονείς και δάσκαλοι γινόμαστε συχνά μάρτυρες εκδηλώσεων που αναστατώνουν τη ζωή του σχολείου και κάποτε γίνονται και εστίες σύγκρουσης μεταξύ οικογενειών ή οικογένειας και σχολείου.
Οι συχνότερες μορφές επιθετικότητας που συναντάμε στο σχολείο είναι
Η βία κατά συμμαθητή
Ο αποκλεισμός συμμαθητών από την ομάδα
Η παρεμπόδιση της πραγματοποίησης επιθυμίας κάποιου άλλου
Οι βανδαλισμοί
Κλοπή ή καταστροφή αντικειμένων
Λεκτικές συμπεριφορές, βρίσιμο, κοροϊδία, κ.λ.π.
Το παιδί «θύτης» επιλέγει πάντα το παιδί στόχο, το «θύμα» με κριτήριο την εύκολη και καλύτερη επιβολή. Οι αδύναμοι μαθητές είναι πάντα ο εύκολος στόχος.
Γιατί όμως ένα παιδί γίνεται θύτης; Γιατί και ποια παιδιά εκδηλώνουν επιθετικότητα; Πολλές έρευνες έχουν γίνει και όλες συμφωνούν ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχει η οικογένεια.
Και πιο συγκεκριμένα ένα επιθετικό παιδί έχει συχνά δυσκολίες στις σχέσεις με τους γονείς του. Πιστεύει ότι δεν τον αγαπούν και η έλλειψη ζεστασιάς και αγάπης δημιουργεί εχθρική στάση προς τους άλλους.
Επίσης οικογένειες με χαλαρούς κανόνες και χωρίς ιεραρχία, μεγαλώνουν παιδιά δίχως όρια στη συμπεριφορά τους. Αυτά τα παιδιά ξέρουν ότι μπορούν να κάνουν ο,τι θέλουν, χωρίς κανείς να τα εμποδίσει και πολλές φορές με την παραβατική συμπεριφορά τους προκαλούν, σα να αποζητούν κάποιον να τους βάλει όρια, κάποιος να τους πει «ως εδώ…».
Τέλος επιθετικά παιδιά δημιουργούν και εκείνοι οι γονείς που προσπαθούν να βάλουν όρια στα παιδιά τους χρησιμοποιώντας αυταρχισμό & βάναυσες τιμωρίες, δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο βίας, μπολιάζοντας το παιδί τους με βία και αυταρχισμό.
Μαγικές συνταγές για την αντιμετώπιση της επιθετικότητας δεν υπάρχουν.
Χρειάζεται δουλειά και προσπάθεια πολλή και από την οικογένεια και από το σχολείο.
Στην οικογένεια πρέπει να αποκατασταθεί κλίμα αγάπης, ενθάρρυνσης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Το παιδί πρέπει να νοιώθει ασφαλές. Πρέπει να έχει το χρόνο που χρειάζεται για να θέτει ερωτήματα και να παίρνει απαντήσεις. Του οφείλουμε απαντήσεις.
Η επιρροή της τηλεόρασης
Τα τελευταία χρόνια οι γονείς υποκαθίστανται από την τηλεόραση που δυστυχώς τα μετατρέπει τις περισσότερες φορές σε πρότυπα βίας και δύναμης. Τα παιδιά χάνουν την αίσθηση της πραγματικότητας και συχνά διαπιστώνουμε στο σχολείο πως εκπλήσσονται όταν κάποιο χτύπημα που καταφέρουν σε συμμαθητή τους προκαλεί τραυματισμό και πόνο.
Όσο για το σχολείο θα πρέπει να σχεδιάσει μια παιδαγωγική στρατηγική που θα στοχεύει στην αντιμετώπιση της επιθετικότητας, λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες που έχουν σχέση και επηρεάζουν τη συμπεριφορά των μαθητών.
Ένα κεφάλαιο λοιπόν που χρειάζεται προσεκτική επανεξέταση είναι οι διαπροσωπικές σχέσεις των εμπλεκομένων στη μαθησιακή διδασκαλία. Πρέπει να διαμορφώσουμε παιδαγωγικό κλίμα στην τάξη που θα ενισχύει, θα ενθαρρύνει, δε θα κάνει διακρίσεις και αποκλεισμούς, θα εμπνέει εμπιστοσύνη, θα ηρεμεί, θα είναι κλίμα μαθητοκεντρικό και ομαδοκεντρικό.
Το άλλο πεδίο παρέμβασης πρέπει να είναι οι κτιριακές υποδομές. Έχει αποδειχτεί πως ένα κτίριο αφρόντιστο, ακαλαίσθητο, βρώμικο με αίθουσες ψυχρές και αφιλόξενες ενισχύει την επιθετικότητα και τις συγκρούσεις ανάμεσα στους μαθητές.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πως με τον κατάλληλο σχεδιασμό και τη δημιουργική συνεργασία γονέων και εκπαιδευτικών μπορούμε να αναβαθμίσουμε τη μαθησιακή διαδικασία και να δημιουργήσουμε κλίμα ασφάλειας και προστασίας για όλους τους μαθητές.
_________________

* Ο Παναγιώτης Ταραμπίκος είναι από τα πλέον αγαπημένα πρόσωπα δασκάλων που πέρασαν από το 2ο Δημοτικό Σχολείο Παλλήνης. Ήταν διευθυντής του 6ου Δημοτικού Σχολείου στα χρόνια που συστεγαζότανε με το 2ο Δημοτικό και κρατάμε βαθιά χαραγμένα στην μνήμη μας την συνέπειά του, την διαρκή προσφορά του, το μειλίχιο χαμογελαστό πρόσωπό του, τις υψηλές αξίες της παιδαγωγικής συγκρότησής του, τον καλό λόγο για όλους.
Τον θυμόμαστε γονείς και μαθητές με αισθήματα αγάπης κι ελπίζουμε ότι πριν ολοκληρωθεί ο χρόνος της ευδόκιμης εκπαιδευτικής υπηρεσίας του, να ξανασυναντηθεί στον ίδιο χώρο με όλους όσους τον γνώρισαν, τον αποδέχθηκαν και διδάχθηκαν από την συνεπή και αταλάντευτη συμπεριφορά του αξίες και ψυχικές αρετές.


Οι μετακινήσεις των μαθητών με συνοδούς.Να κλείσει αυτή εκκρεμότητα...